EL GRECO, Annunciation, Lajmerimi
nella Muzeu i Prados, Madrid
El Greco – Biografia Krijuar: 1600 per: Kolegjin e Zonjes se Mire ne: Kishen e DONA MARIA DE ARAGON (HIGH ALTAR OF THE COLLEGE OF DONA MARIA DE ARAGON)
El Greco – Biografia
El Greco ka lindur rreth 1541 ne Krete- Greqi, e cila ishte me pas pjese e Republikes Veneciane Rreth te 20-tave ai udhetoj drejt Venecias duke studiuar nen tutelen e Titian, I cili ishte piktori me I njohur I kohes se tij.
El Greco u trasferua ne Rome pas nje fare kohe, nga 1570-1576 duke qendruar ne pallatin e Kardinalit Alessandrio Farnese, nje nder individet me te pasur dhe me ndikim ne Rome. Ne 1572 ai u bashkua akademise se piktoreve dhe krijoj nje studio, por suksesi ishte I pa arritshem. Rreth moshes 35 Vjecare ai shkoj ne Toledo- Spanje . Ne Toledo ai takoj Diego de Castilla, dekanin e Katedrales se Toledos I cili porositi El Greco-n per te pikturuar nje grup me punime per altarin e Kishes se “Santo Domingo el Antiguo”. Castilla gjithashtu mundesoj porosine e “Disrobing of Christ” dhe keto piktura do behen disa nga veprat me tem ira te realizuara nga El Greco.
Pavareisht porosive qe mund te merrte, El Greco nisi nje kariere te rendesishme ne Toledo dhe prodhoj vepra te tilla te cilat jane pike referimi si “San Sebastiano” 1578, “San Pietro in Tears” 1582 dhe “ La sepoltura del Conte di Orgaz” 1588.
El Greco jetoj dhe punoj ne Toledo per pjesen tjeter te jetes se tij duke prodhuar pikturat e tij me te njohura. Ai eshte permendur kryesisht per figurat e tij te zgjatura, torturuara, shpesh me natyre fetare, stil I cili habiti bashkekohesit e tij, por qe e ka ndihmuar ne krijimin e reputacionit ne vitet ne vijim
EL GRECO
HIGH ALTAR OF THE COLLEGE OF DONA MARIA DE ARAGON
Kolegji I zonjes se misherimit, ishte nje Seminar I Augustinianeve ne Madrid per trajnimin e prifterinjve. Ndertimi I kishes filloj ne 1581 dhe El Greco, I cili ishte resident ne Toledo dhe kishte relativisht pak kontakte ne Madrid. Ishte me fat qe fitoj kontraten per altarin kryesor. Marreveshja ndermjet piktorit dhe keshillit Castilias u nenshkrua ne Dhjetor 1596 dhe I kerkoj El Grecos per te dorezuar altarin ( duke perfshire punimet e drurit, skulpturat dhe pjeset e lyera me ar) brenda Krishtlindjeve 1599. Altari u kompletua perfundimisht ne korrik te vitit 1600.
Altari I Dona Maria de Aragon ishte porosia me ee rendesishmee El Greco-s qe u mor ne ate kohe, dhe ai u pagua per kete 6000 ducats, nje shume e madhe. Kjo u pagua me shume se cdo pune tjeter e tij. Ishte ketu, ku ai ka realizuar plotesisht vecorite e vonshme te stilit te tij “mistik”-forma e zgjatur, efektet e lehta dritash, kombinime ngjyrash ( Ngjyre jeshile bari, roze ciklamin, ngjyre ari dhe blu), theksime gjestesh dhe shprehjesh.
Altari u shperbe ne 1810 pas shtypjes nga Jozeph Bonapart nen urdhrat fetare te Spanjes. Nuk ka detaje per veprat e shpetuara, por sipas nje dokumenti te 1814 ajo permban 7 piktura dhe 6 skulptura. Ka pasur shume debate gjate viteve te fundit mbi shfaqjen e altarit original, por aty ka nje marveshje te konsiderueshme e cila perfshin 5 piktura ne El Prado: Ringjallja, Kryqezimi, Pentecost ( Feste e Krishtere), Pagezimi I Krishtit dhe Lajmerimi dhe e gjashta Adhurimi I barinjve ne Bukuresht. Piktura e 7 konsiderohet e humbur dhe mendohet te kete qene nje kurorezim I Virgjereshes.
Lajmerimi
Tiparet stilistike Ekspresioniste, karakteristike e pikturave te El Greco-s ne fund te vitit 1590 jane gjetur gjithashtu edhe ne pikturat e nje altari te cilin El Greco e krijoj per Kolegjin Augustinian per Zonjen e Misherimit ne Madrid midis 1596 dhe 1600. Mbrojtesja –Zonja e kolegjit , dama e shoqerimit “Dona Maria de Cordoba Y Aragon” kishte vdekur ne 1593, duke lene te kuptohet se porosia erdhi nga ekzekutuesi I testamentit te saj. Altari, si shume vepra te tjera ne zoterim te Kishes ishte cmontuar nga perberesit e tij gjate pushtimit Francez ne Spanje. Gjithcka qe dihet nga burimet e shkrimeve te shpetuara eshte se El Greco ka furnizuar ne total me 5 Piktura. “LajmerimI” ne Prado eshte nje nder keto piktura, dhe ajo eshte nje shembull vecanerisht I mire I games ngjyrave qe I karakterizon.
Ne pjesen e pasme te pictures, bota tokesose sapo eshte treguar nga shkallet, shportat e qepjes dhe dege trendafili ne flake. Flaket jane dhene ne menyre natyrale, dhe ato ndoshta jane shfaqur per te pasqyruar flaket e verteta te qiririt te ndezur qe digjet mbi altarin gjate kremtimit te Meshes. Por pertej kesaj El Greco e ka shtremberuar lehtesisht driten, ngjyren dhe formen. Ne te vertete e gjithe forma eshte ne gjendje fluksi. Ritmi I madh I kraheve te Gabriel dhe Shpirtit te Shenjte pershpejtojne dramen. Petkujt blu kristalin, ngjyra e kuqe dhe e verdhe-gjelber lekundet kundrejt zbrazetise blu-gri. Drita inkandeshente eshte reflektuar ne figurat me intensitet te tille qe secila te duket se eshte nje burim drite.